Bisschop Frans Wiertz is op zondag 29 april in Maastricht aanwezig bij de viering van het 175-jarig bestaan van de congregatie van de Liefdezusters van de Heilige Carolus Borromeus. Hij viert samen met de zusters om 10 uur de H. Mis in de kloosterkapel. In Nederland staat de congregatie bekend als de ‘Zusters Onder de Bogen’ vanwege de 12e eeuwse bogen waarmee het hoofdklooster van de congregatie is verbonden met de Maastrichtse Sint-Servaasbasiliek. Vooral in Indonesië bloeit de congregatie nog.

Het was de Maastrichtse Elisabeth Gruyters (1789-1864) die de congregatie stichtte. Zij had begin 19de eeuw meer dan twintig jaar de droom om een klooster te stichten, wat in die tijd erg moelijk was. Vaak hoorde ze tijdens gesprekken met geestelijken dat het oprichten van een klooster haar nooit zou lukken omdat ze te oud was en geen geld had.

Op 15 augustus 1836 hoort ze tijdens het bidden voor het beeld van Onze Lieve Vrouw Sterre der Zee een ‘jawoord’ uit de hemel. Uiteindelijk lukte het het haar om, met hulp van deken Van Baer van de Sint Servaaskerk, de congregatie te stichten op 29 april 1837.

De start bleek moeilijk. Moeder Elisabeth wilde zich vooral richten op medemensen die in nood waren. Er waren heel veel arme kinderen die honger hadden en niet konden lezen en schrijven. Ook de zieken in het Gesticht Calvarieberg – de huidige verpleegkliniek Klevarie - konden ondersteuning gebruiken. Ondanks de grote nood in de stad kreeg Moeder Elisabeth nauwelijks hulp. De garnizoensstad was gesloten naar aanleiding van de Belgische Opstand en de zusters werden in hun zwart habijt met argwaan bekeken. De politie voerde regelmatig huiszoekingen uit in het klooster in de Lenculenstraat.

De grote bloei kwam later. Op haar hoogtepunt in 1960 telde de congregatie meer dan 1.800 zusters. Elisabeth Gruyters heeft sinds de oprichting in 1837 ruim 4.000 jonge vrouwen weten te inspireren. Vele kloostergemeenschappen ontstonden in en bij ziekenhuizen. Zusters hebben zich in ons land ingezet in de gezondheidszorg, het onderwijs, de jeugdzorg en de ouderenzorg. Niet alleen in Maastricht maar ook bijvoorbeeld in Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen, Den Haag, Schiedam, Sneek, Zwolle en in vele andere steden en dorpen. En in Nijmegen werd de bakermat gelegd voor wat later landelijk uitgroeide tot de Hogere Beroeps Opleiding voor Verpleegkunde.

Maastricht kent de zusters vooral vanwege hun inzet in de ziekenhuizen en het onderwijs. Zusters werkten onder meer als verpleegsters, vanaf 1843 in Calvarieberg en later onder meer ook in het ‘nieuwe’ ziekenhuis Sint Annadal, voorloper van het huidige Academisch Ziekenhuis. Ook waren veel zusters in het onderwijs, de jeugdzorg en de ouderenzorg werkzaam.

Al in 1918 vestigden Bogenzusters zich buiten Nederland: in Indonesië (1918), Noorwegen (1923), Tanzania (1959), de Filippijnen, de Verenigde Staten, België, Denemarken, Vietnam Kenia en Brazilië. In Indonesië zijn op dit moment de meeste Bogenzusters actief. Ook zij zijn werkzaam in de gezondheidszorg in vele ziekenhuizen, in het onderwijs en maatschappelijk werk. Internationaal worden de Bogenzusters ook wel ‘CB-sisters’ genoemd als afkorting van Carolus Borromeus.

Ondanks dat de zusters In Nederland al oud zijn, gaat het werk van Moeder Elisabeth door in de rest van de wereld. Wereldwijd zijn nog steeds ruim 600 Bogenzusters actief. Daarom is het thema van de jubileumviering ook: ‘hoopvol verder’. Hiermee gaat de congregatie zoekend op weg naar een moderne vorm om het spirituele gedachtegoed van Elisabeth Gruyters door te geven.

Rondom het jubileum zijn er, behalve de feestelijke mis met de bisschop, diverse activiteiten. Meer info hierover is te vinden op de website van de zusters.

www.zustersonderdebogen.nl